Józef Kruszona

	Józef Kruszona
	dziennikarz, publicysta
	rys. Emanuel Messer
	rys. Emanuel Messer
Data urodzenia	11 marca 1908
Data śmierci	16 lutego 1978
Miejsce śmierci	Szczecin
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 55C-12-1)
Lokalizacja grobu	zobacz na mapie

Józef Kruszona (1908-1978) - dziennikarz, publicysta, pionier dziennikarstwa polskiego w Szczecinie, długoletni redaktor „Kuriera Szczecińskiego"

Życiorys

Józef Kruszona urodził się 11 marca 1908 roku. Pracę w zawodzie dziennikarza rozpoczął jeszcze jako uczeń gimnazjalny. Dzięki zezwoleniu kuratorium, w 1927 roku podjął pracę w redakcji grudziądzkiego „Głosu Pomorskiego”. Później związał się z „Nowym Kurierem Poznańskim” i „Dziennikiem Bydgoskim”, do którego jako zasłużony dla międzywojennego sportu bydgoskiego dziennikarz i zagorzały kibic miejscowej „Polonii” pisał także felietony sportowe. Do wybuchu wojny współpracował również ze stołecznym „Przeglądem Sportowym” i krakowskim „Ilustrowanym Kurierem Codziennym”. Przed wojną był członkiem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

We wrześniu 1939 roku jako ochotnik wcielony do 14 pp we Włocławku wziął udział w obronie Warszawy. Za działalność konspiracyjną na Pomorzu poszukiwany był przez okupanta listami gończymi. Początkowo ukrywał się w Krakowie, a później w Chełmie Lubelskim. W 1944 roku przeniósł się do Warszawy. Uczestniczył w powstaniu warszawskim. Aresztowany, zbiegł z transportu do Rzeszy. Do końca wojny pracował jako robotnik rolny w Unterhaag w Austrii. W połowie 1945 roku przez Węgry powrócił do Polski. Podjął pracę jako dziennikarz w Bydgoszczy, a potem w Toruniu.

Od 1 lipca 1949 roku aż do śmierci związany ze Szczecinem. Przez niemal 30 lat był dziennikarzem „Kuriera Szczecińskiego”. Zajmował się tematyką sądową i reportażem miejskim. Ponadto był uznanym autorytetem w dziedzinie tzw. lekkiej muzy. Niezwykle barwnie i fachowo pisał o operetce i cyrku. Był mistrzem w wymyślaniu inteligentnych, opartych na skojarzeniach i wieloznaczności, tytułów prasowych m.in. Z klatki schodowej na klatkę piersiową, Jeszcze jedna szajka dzisiaj, Jak jezioro Głębokie, tak śmieci wysokie, Rozjuszona pielęgniarka stratowała niemowlę, Każdy może się przejechać na Elżuni (statek floty przybrzeżnej). Pisał także felietony sportowe.

Był jedną z najbarwniejszych postaci dziennikarskiego Szczecina, o którym zawsze pisał z wielką pasją i miłością.

Zmarł 16 lutego 1978 roku w Szczecinie. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym (kw. 55C-12-1).

Artykuły w prasie (wybór)

Józef Kruszona (stoi pierwszy z prawej) z dziennikarzami „Nowego Kuriera Poznańskiego” (lata 30.)

1956 – Targi Poznańskie odegrają wielką rolę w zbliżeniu między narodami na drodze pokojowej współpracy, „Kurier Szczeciński” 1956 nr 144, s. 1-2
1959 – Z przedsionka piekła w „1001 noc”. Błyskawiczny wywiad z reżyserem Witoldem Zdzitowieckim (z cyklu: Za kulisami Szczecińskiej Operetki), „Kurier Szczeciński” 1959 nr 72, s. 3
1959 – Szczecińskim hutnikom „100 lat”. Wielki awans Stołczyna, „Kurier Szczeciński” 1959 nr 112, s. 1, 7
1959 – „Studencka” wytwórnia bez studentów, „Kurier Szczeciński” 1959 nr 141-142, s. 1 i 3
1962 – To już pięć lat. „Błękitna maska” będzie miała powodzenie na Potulickiej, „Kurier Szczeciński” 1962 nr 84, s. 3
1962 – „Madame Buterfly”. Opera z prawdziwego zdarzenia ale... w tradycyjnym wydaniu. Po gościnnych występach Teatru Ludowego z Rostocku, „Kurier Szczeciński” 1962 nr 295, s. 4
1963 – W grodzie słynnym z pierników, „Kurier Szczeciński” 1963 nr 291, s. 2
1964 – „Naczelny” z Bydgoszczy (z cyklu: Poznajmy się), „Kurier Szczeciński” 1964 nr 185, s. 5
1966 – Maniak na 50 m bezkonkurencyjny. Rekord młodzieży na starcie zimowych zawodów halowych l.a., „Kurier Szczeciński” 1966 nr 30, s. 6
1966 – Maniak nie poprawił czasu na 50 m. Małyszczycki w kuli - 15,80. Finały zimowych mistrzostw balowych l.a. bez niespodzianek, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 31, s. 6
1966 – Po dresy do Gorzowa? Ze sprzętem sportowym lepiej – ale cięgle daleko do ideału, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 36, s. 6
1966 – Zimny tusz we Wrocławiu. Szczegóły porażki Pogoni, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 47, s. 6
1966 – Przed sezonem i... Pucharem Davisa. Korty będą przygotowane na czas, Kawiarnia „Sportowa“ - dopiero w lecie, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 63, s. 6
1966 – Znalazł się milion na modernizację stadionu Pogoni. W planach perspektywicznych reprezentacyjne boisko w rejonie Lasku Arkońskiego, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 65, s. 6
1966 – Bogaty program międzynarodowy wioślarzy. Kadra Narodowa i mistrzowie Europy z Berlina startują w 1-Majowych Regatach o Puchar I sekretarza KW PZPR A. Walaszka, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 70, s. 6
1966 – Turów-Pogoń 14:6? Problematyczne werdykty sędziów sprowokowały burzę protestów, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 73, s. 6
1966 – Na marginesie niedzielnej „burzy w hali“. Faule nie tylko na ringu, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 74, s. 6
1966 – Międzynarodowe emocje na macie. Polska-Szwecja w zapasach generalną próbą przed mistrzostwami Europy, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 88, s. 6
1966 – LZS Szczecin w czołówce sportowców wiejskich. Mathias kontynuuje tradycje sukcesów Krzyszkowiaka w stargardzkich biegach przełajowych, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 90, s. 6
1966 – Wojewódzka Spartakiada w Boksie. Spotkanie juniorów Gdańsk-Szczecin poprzedzi dzisiejszy finał, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 95, s. 6
1966 – Z Warny przez Wałcz do Szczecina. Trener koordynator PZW Teodor Kocerka o odrzańskich regatach 1-majowych, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 100, s. 6
1966 – Regaty 1-Majowe w centrum zainteresowania wioślarzy, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 101, s. 6
1966 – Boks w międzypaństwowym wydaniu Polska Północna - Westfalia (NRF) na ringu w Szczecinie, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 103, s. 6
1966 – Szczeciniacy w Wyścigu Pokoju. Jesteśmy bardzo szczęśliwi! Z Polewiakiem i Zielińskim (optymistycznie) przy Jaguarach, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 105, s. 6
1966 – Sekundy na wagę... olimpijską. Porywający atak młodzieży wioślarskiej na europejski rekord ósemki NRD, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 191, s. 6
1966 – Szczecin w krajowej czołówce na VI Centralnej Spartakiadzie Wsi, „Kurier Szczeciński” 1966 nr 192, s. 6
1970 – Radziecki trener - koordynator PZTW, przyjeżdża do Szczecina. Olimpijski awans wioślarzy AZS-MKSW, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 20, s. 6
1970 – Odznaczeni i nagrody dla zasłużonych nauczycieli w.f., „Kurier Szczeciński” 1970 nr 279, s. 6
1970 – Niewypał na miarę... Interwizji. Żenująca porażka Szczecina w „Konkursie 5 milionów”, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 280, s. 6
1970 – Ogólnopolska narada aktywu terenowych Klubów Olimpijczyka, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 282, s. 6
1970 – Baza na Wyspie Grodzkiej bez zaplecza. Wioślarze AZS-MKSW czekają na przystań z prawdziwego zdarzenia, „Kurier Szczeciński” 1970 nr 283, s. 6
1975 – „W imieniu brawa”. Sensacyjny proces przeciw Operetce, „Kurier Szczeciński” 1975 nr 118, s. 4-5
1975 – Nasza recenzja. „W imieniu brawa”, „Kurier Szczeciński” 1975 nr 148, s. 5
1975 – Teatr Letni zaprasza... „Mazowsze” przyjeżdża na święto lipcowe, „Kurier Szczeciński” 1975 nr 155, s. 8
1975 – Trzydzieści lat minęło... Głos seniora, „Kurier Szczeciński” 1975 nr 216, s. 6

Inne publikacje

1975 – Głos seniora [w:] Trzydziestolecie „Kuriera Szczecińskiego”, Szczecin, s. 7-10

Odznaczenia

Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Kawalerski OOP
Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
Honorowa Odznaka Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich
1975 – Medal XXX-lecia „Gryf Pomorski”
1975 – medal Prezydium ZG SDP za 30 lat działalności zawodowej

Bibliografia

Stefan Janusiewicz, Sprintem przez 55-lecie [w:] „Kurier Szczeciński” 55 lat 1945-2000 (redakcja zbiorowa), Wydawnictwo „Kurier-Press”, Szczecin 2000

Inne źródła

Nekrologi w prasie szczecińskiej

Autor opracowania: Andrzej Androchowicz