Gmina Sławno

Gmina Sławno
Urząd Gminy Sławno
Powiat	sławieński
Rodzaj gminy	wiejska
Liczba sołectw	22
Liczba miejscowości	31
Strona internetowa miejscowości.

Gmina Sławno gmina wiejska, zajmuje obszar 284,20 km² powiatu sławieńskiego w województwie zachodniopomorskim. Wewnątrz gminy, na powierzchni 15,78 km², położone jest miasto Sławno stanowiące główny ośrodek gminy. Przez obszar przebiegają ważne szlaki komunikacyjne o znaczeniu międzynarodowym: linia kolejowa Szczecin - Gdańsk oraz droga nr 6. Obszar gminy to 3,8% powierzchni województwa, mieszkańcy gminy stanowią 2% ogółu ludności województwa.

Gmina Sławno

Geografia

Położenie

Gmina Sławno leży we wschodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie sławieńskim. Graniczy z następującymi gminami: od północy gmina Postomino, od północnego-zachodu gmina i miasto Darłowo, od południowego zachodu gmina Malechowo oraz z gminami należącymi do województwa pomorskiego: od południowego-wschodu gmina i miasto Kępice oraz gmina Kobylnica. Miasto Sławno leży w centrum gminy i jest siedzibą Urzędu Gminy oraz Urzędu Miasta. W sensie geograficznym teren gminy został przyporządkowany do Równiny Sławieńskiej wchodzącej w skład Pobrzeża Południowobałtyckiego. Równinę Sławieńską przecina kilka szerokich i podmokłych dolin rzecznych m.in. Grabowy, Moszczeniczki, Reknicy, Wieprzy. Jedynym większym zbiornikiem wodnym jest Jezioro Łętowskie (402 ha pow.)

Klimat

Alojzy Woś (1999) zaliczył teren północnej części gminy Sławno do Środkowonadmorskiego Regionu Klimatycznego, zaś pozostałą, większą część do Regionu Środkowopomorskiego. Drugi region ma, w porównaniu z pierwszym, więcej dni przymrozkowych i mroźnych, a mniej dni ciepłych. Dłużej (o około 30 dni) trwa tam okres termicznej zimy i również dłuższy jest (o około 10 dni) okres termicznego lata. Klimat obszaru Gminy Sławno kształtują masy powietrza napływające znad Atlantyku, których cechy ulegają modyfikacji za sprawą sąsiedztwa Bałtyku i deniwelacji terenu na granicy z lądem. Do jego cech charakterystycznych można zaliczyć stosunkowo łagodne zimy, opóźnione i chłodne wiosny, dość chłodne lata oraz długie, ciepłe jesienie. Przeciętna roczna temperatura wynosi ok. 7,5ºC, przy przeciętnej temperaturze miesiąca najcieplejszego (lipca) ok. 17,0ºC, a najchłodniejszego (stycznia) – ok. -1,5ºC. Przeciętnie w ciągu roku notuje się zaledwie 2 dni upalne (temperatura maksymalna – powyżej 30°C), a liczba dni gorących (z temperaturą maksymalną pow. 25ºC)sięga 15-20. Liczba dni mroźnych, z temperaturą maksymalną niższą od 0°C sięga 25, a bardzo mroźnych (temperatura maksymalna niższa od -10°C) wynosi 1 dzień. Pokrywa śnieżna utrzymuje się w północnej części gminy 50 dni, a w południowo-wschodniej o 5 dni dłużej, a okres jej zalegania dzieli się zwykle na kilka części. Okres wegetacyjny trwa ponad 190 dni i zwykle mieści się pomiędzy 25 kwietnia a 30 października. Przeciętna roczna suma opadów w północnej i środkowej części gminy nie przekracza 700 mm, ale w kierunku południowo-wschodnim wzrasta do ok. 750 mm. Na terenie gminy dominują wiatry wiejące z zachodu i północnego zachodu. Jego przeciętna roczna prędkość wynosi 5,3 m/s. Najbardziej wietrzny jest listopad.

Obiekty fizjograficzne

Krajobraz Gminy Sławno posiada cechy charakterystyczne dla równin moreny dennej z kompleksami leśnymi, w których dominuje drzewostan mieszany. Obszary wodne znajdujące się na terenie gminy Sławno zajmują ok. 450 ha i są to:

• Rzeki: Wieprza, Moszczenica, Karwina, Ścięgnica
• Jezioro Łętowskie

Ponadto na terenie gminy wstępują zasoby surowców mineralnych takich jak: kreda jeziorna w miejscowości Kwasowo oraz wapno łąkowe w miejscowości Żabno.

Przyroda

Gmina Sławno panorama

Na terenie gminy znajdują się obszary podlegające ochronie prawnej:

• rezerwat przyrody Janiewickie Bagno powołany w 1962r. za względu na ochronę m.in. reliktowych stanowisk maliny moroszki, kopułowatych torfowisk wysokich.
• obszar chronionego krajobrazu Jezioro Łętowskie oraz okolice Kępic - trudno dostępne brzegi jeziora otoczone terenami bagiennymi i podmokłymi łąkami stanowią tereny lęgowe ptactwa.
• obszar krajobrazu chronionego Smardzewskie Bagna w Smardzewie
• rezerwat Sławieńskie Dęby w Bolszewie
• korytarz ekologiczny rzeki Wieprzy

Historia

Gmina Sławno powołana została w obecnym kształcie terytorialnym w dniu 1 stycznia 1973 roku. W drugiej połowie lat 80-tych została połączona z miastem Sławno. Wybory do samorządu w roku 1990 odbywały się do Rady Miasta i Gminy Sławno. Jesienią 1991 roku Rada Miasta i Gminy podjęła uchwałę o podziale samorządu miejsko-gminnego na dwa odrębne samorządy. W miesiącu lutym 1992 roku odbyły się wybory uzupełniające do Rady Gminy Sławno. Pierwsze posiedzenie Rady odbyło się 5 marca 1992 r. Pierwszym Wójtem Gminy Sławno został wybrany Wojciech Stefanowski.

Gospodarka i infrastruktura

Gmina należy do słabo uprzemysłowionych, jej główną funkcją jest funkcja rolnicza oraz obsługa rolnictwa, leśnictwa oraz działalność turystyczno-wczasowa. Obszar gminy o powierzchni 284,2 km² w znacznej mierze zajmują wsie, charakteryzujące się wysokim bezrobociem – średnio powyżej 22%. Użytki rolne stanowią 50,3% a lasy 41%. Działalność gospodarczą, na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Urząd Gminy prowadziło 335 podmiotów gospodarczych (stan na koniec 2005 roku). Były to przede wszystkim placówki handlowe i gastronomiczne, produkujące wyroby spożywcze i przemysłowe, usługi transportowe i budownictwo.

Gmina Sławno charakteryzuje się wyraźną dominacją rolnictwa (łącznie z hodowlą ryb), drobnego przetwórstwa i usług: rzemieślniczych, turystycznych oraz handlu.

Układ drogowy gminy stanowią drogi krajowe klasy III i IV :

• droga krajowa nr 6 Szczecin – Gdańsk,
• nr 205 Sławno – Darłowo,
• nr 209 Sławno – Bytów,
• nr 207 Sławno – Miastko,

oraz drogi powiatowe: drogi podstawowe kl. V, drogi pomocnicze. Ogólna długość dróg gminnych wynosi ok. 149 km, w tym 22 km drogi utwardzone.

Samorząd

• Wójt Gminy Sławno
• Rada Gminy Sławno
• Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Sławno

Kultura

W Gminie Sławno funkcjonuje obecnie kilkanaście świetlic, dwie prowadzone są przez lokalne stowarzyszenia, w siedmiu zajęcia organizują świetliczanki zatrudnione przez Urząd Gminy. Wszystkie świetlice są przystosowane do realizacji zajęć z dziećmi w wieku szkolnym, zostały wyposażone w sprzęt komputerowy, w niektórych znajdują się się kuchnie, co umożliwia prowadzenie zajęć kulinarnych. Świetlice umożliwiają dzieciom i młodzieży aktywne spędzanie wolnego czasu, są w nich organizowane m.in. zajęcia plastyczne, muzyczne, wycieczki krajoznawcze oraz imprezy okolicznościowe (Dzień Dziecka, Dzień Matki, Jasełka, Dzień Strażaka). Sale wiejskie służą również lokalnej społeczności do spotkań integracyjnych, zebrań i wydarzeń kulturalnych.

Zespół Muzyki Dawnej "Juwentus"

• Świetlica Wiejska w Tychowie
• Świetlica Wiejska w Rzyszczewie
• Świetlica Wiejska w Warszkówku
• Świetlica Wiejska w Sławsku
• Świetlica Wiejska w Starym Krakowie
• Świetlica Wiejska w Warszkowie
• Świetlica Wiejska w Kwasowie
• Świetlica Wiejska w Smardzewie
• Świetlica Wiejska w Bobrowiczkach
• Świetlica Wiejska w Bobrowicach
• Świetlica Wiejska w Łętowie
• Świetlica Wiejska w Janiewicach

Zespoły muzyczne:

• Wrzosy
• Juventus
• Wrześniaczki

Poza tym na terenie Gminy Sławno funkcjonują dwie Biblioteki Publiczno – Szkolne w Żukowie i Wrześnicy. Corocznie odbywa się szereg imprez o charakterze kulturalnym, niektóre z nich maja charakter cykliczny, jak: Festyn średniowieczny pn. „Sobota na grodzisku” w Sławsku, Festyn pn. „Parafiada” w Sławsku oraz Gminne zawody strażackie w Janiewicach.

Oświata

Przedszkola:

• Przedszkole w Gwiazdowie
• Punkt Przedszkolny w Sławsku

Szkoły podstawowe:

• Szkoła Podstawowa w Bobrowicach
• Szkoła Podstawowa im. Żołnierzy Armii Krajowej w Warszkowie
• Szkoła Podstawowa im. gen. Stefana Roweckiego-Grota w Żukowie
• Szkoła Podstawowa we Wrześnicy
• Szkoła Podstawowa w Sławsku

Gimnazja:

• Gimnazjum w Sławsku
• Gimnazjum we Wrześnicy

Administrowaniem i obsługą finansową wszystkich szkół, dla których gmina jest organem założycielskim, zajmuje się Gminny Zespół Oświaty z siedzibą w Sławnie.

Kościoły i związki wyznaniowe

Kościół w Sławsku XV w.

Kościół w Żukowie

• Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska
• Dekanat Sławno, za wyjatkiem miasta Sławno, obejmuje 8 parafii:
• Malechowo, parafia pw. MB Gromnicznej

kościół filialny: Rzyszczewo

• Ostrowiec, parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

kościół filialny: Krąg Podgórki Smardzewo

• Sieciemin, parafia pw. NSPJ

kościół filialny: Dąbrowa Karnieszewice

• Sławsko, parafia pw. św. Piotra i Pawła Ap.

kościół filialny: Pieszcz Radosław Staniewice

• Słonowice, parafia pw. św. Stanisława Kostki

kościół filialny: Tychowo

• Sulechówko, parafia pw. św. Andrzeja Boboli

kościół filialny: Niemica

• Sierakowo Sławieńskie
• Warszkowo, parafia pw. NMP Królowej Polski

kościół filialny: Wrześnica

• Żukowo, parafia pw. Przemienienia Pańskiego.

Sport

Na terenie Gminy Sławno prężnie działają kluby sportowe. Najstarszy z nich - Wrzos Wrześnica funkcjonuje już 40 lat. Większość klubów piłkarskich bierze udział w rozgrywkach organizowanych przez Koszaliński Okręgowy Związek Piłki Nożnej w Klasie B, Orzeł Smardzewo rozgrywa mecze w Klasie A. Kluby zrzeszają blisko 200 osób – zawodników, jak i członków zarządów. Działają aktywnie na rzecz lokalnych społeczności organizują festyny, zbiórki publiczne, mecze pokazowe, obozy treningowe w czasie wakacji letnich, włączają się w organizację dożynek i innych gminnych imprez. Propagując kulturę fizyczną, przeciwdziałają patologii młodzieży, integrują społeczność, ale również dbają o jakość życia mieszkańców gminy.

• Wrzos Wrześnica
• Tramp Janiewice
• Pogoń Noskowo
• Orzeł Smardzewo
• Olympic-Mieszko Warszkowo
• Kolorowi Rzyszczewo
• Derby Gwiazdowo
• Błękitni Tychowo

Bazę sportową dla klubów stanowią: wielofunkcyjne boisko w Sławsku oraz Orlik we Wrześnicy.

Turystyka

:Rzyszczewo dwór

Gmina Sławno posiada dobre warunki dla rozwoju turystyki, składają się na nie m.in. walory środowiska przyrodniczego, jak: zróżnicowana rzeźba terenu, czyste powietrze, korzystny klimat o dużym nasłonecznieniu i stosunkowo niewielkiej liczbie opadów wiosną i latem oraz obecność rozległych dolin rzek Wieprzy i Reknicy. Wszystko to oraz bliskość morza umożliwia uprawianie rozmaitych form turystyki zarówno pobytowej jak i kwalifikowanej. Popularna w gminie jest turystyka wodna (spływy kajakowe, wędkarstwo), ekologiczna, krajoznawcza, zarówno piesza jak i rowerowa. Bazę noclegową zapewniają pola namiotowe, domki letniskowe, pokoje gościnne oraz coraz bardziej popularne gospodarstwa agroturystyczne.

Niemałe znaczenie mają również walory kulturowe gminy, okoliczne wsie zachowały pierwotny układ ruralistyczny, nierzadko można w nich zobaczyć zabytkowe dwory, pałace i kościoły, wiele obiektów zabytkowych ma cechy regionalne. Na terenie Gminy Sławno opisano i umieszczono w ewidencji konserwatorskiej ponad 300 obiektów zabytkowych. Są to budynki mieszkalne, pomieszczenia gospodarcze, stodoły, szkoły, budynki gospodarcze, ogrodzenia, wozownia, spichlerz, dwór, plebania, leśniczówki, kuźnia, młyn, oraz liczne kościoły. W miejscowości Janiewice znajduje się Park Dworski z II połowy XIX wieku w stylu naturalistycznym, z dobrze zachowanym drzewostanem oraz układem przestrzennym. Park zajmuje powierzchnię ok. 2,5 ha. Także w miejscowości Kwasowo znajduje się Park Pałacowy, z pierwszej połowy XIX w. który zajmuje powierzchnię 10,53 ha.

Demografia

Gmina wiejska Sławno zajmuje powierzchnię 28439 ha zamieszkiwana przez 8908 osób, w tym przez 4385 kobiet. Wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi 31 osób/km². Na 100 mężczyzn przypada 97 kobiet, ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 mieszkańców w wieku produkcyjnym wynosi 52,6. Przyrost naturalny w gminie kształtuje się na poziomie 28, wskaźnik żywych urodzeń wynosi 108. Ludność w wieku przedprodukcyjnym : 2010, produkcyjnym: 5839, poprodukcyjnym 1059. Dane pochodzą z roku 2011.

Służba zdrowia

Mieszkańcy Gminy Sławno w ramach podstawowej opieki zdrowotnej korzystają z usług świadczonych przez:

• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej we Wrześnicy,
• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Żukowie

Herb

Herb Sławna przedstawia na czerwonym tle postać białego rybogryfa w postawie stojącej z żółto-niebieską szachownicą zamiast ogona. Z lewej strony tarczy herbowej wijący się niebieski nurt rzeki (w pionie).

Miejscowości i sołectwa

W skład gminy wchodzą 22 sołectwa:

Bobrowice, Bobrowiczki, Boleszewo, Brzeście, Gwiazdowo, Janiewice, Kwasowo, Łętowo, Noskowo, Pomiłowo, Radosław, Rzyszczewo, Sławsko, Smardzewo, Stary Kraków, Tokary, Tychowo, Warszkowo, Warszkówko, Wrześnica, Żabno, Żukowo

Wsie

Bobrowice, Bobrowiczki, Boleszewo, Brzeście, Gwiazdowo, Janiewice, Kwasowo, Łętowo, Noskowo, Pomiłowo, Radosław, Rzyszczewo, Sławsko, Smardzewo, Stary Kraków, Tokary, Warszkowo, Warszkówko, Wrześnica, Żabno, Żukowo

Bibliografia

• Program ochrony środowiska dla Gminy Sławno na lata 2009 – 2013 z perspektywą do roku 2017, Sławno 2009.
• Strategia polityki i integracji społecznej w Gminie Sławno, Sławno 2006.
• Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy Sławno na lata 2006-2015. Sławno 2006.
• Woś, Alojzy. Klimat Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-12780-5
• Uchwała nr XXII/161/2004 Rady Miejskiej w Sławnie z dnia 28 kwietnia 2004 r. ws. Herbu Miasta Sławno. "Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego" 2004, nr 36, poz. 678.

Linki zewnętrzne

• Dekanat Sławno
• Gmina Sławno
• Statystyczne Vademecum Samorządowca
• BIP Urząd Gminy Sławno

Autor opracowania: Magdalena Młynarczyk